Ogromną część osobistego systemu wartości dziecko zdobywa w trakcie procesu wychowawczego w rodzinie. Niemal wszystko, co posiadamy w swojej dojrzałej osobowość zbudowane jest na jakimś fundamencie, który można osiągnąć przez rozmowę, dialog ze światem ludzi dorosłych. W procesie wychowania dziecko dochodzi do wiedzy i do akceptacji systemu wartości. Przez taki proces wychowania, którego nieodłącznym składnikiem jest rozmowa, rozwija się człowieczeństwo. Nie chodzi tu o samą wiedzę o wartościach przekazywaną w dialogu rodzinnym, ale o to, że w dialogu z rodzicami dziecko doświadcza akceptacji z ich strony, doświadcza tego, że naprawdę liczy się ono w oczach i w życiu rodziców.
Podstawowe wartości, do których powinno nawiązywać wychowanie człowieka jako mężczyzny i jako kobiety: życie rodzinne, małżeństwo, miłość między ludźmi (rozumiana jako troska o drugiego człowieka) oraz życie ludzkie.
Członkowie rodziny odnosząc się do rzeczywistości dokonują, ocen wartościujących, które mogą być pozytywne lub negatywne. Oceny jako sądy o rzeczywistości zakładają odniesienie do jakiegoś standardu funkcjonującego w rodzinie, jakiegoś fundamentu, do którego można się odwołać. Mówiąc inaczej do systemu wartości panującego w rodzinie.
Dominacja rodziny patriarchalnej, w której ojciec zarabiał i miał decydujący głos, a żona zajmowała się dziećmi i domem, to już przeszłość. Współczesna rodzina coraz rzadziej opiera się na prawnym lub wymuszonym tradycją kontrakcie między mężczyzną a kobietą. Częściej pojawiają się luźniejsze więzi, ważniejsze stają się uczucia, nie zawsze związek zostaje sformalizowany. Dla wielu osób przyzwyczajonych do poukładanego świata taka sytuacja to jednak także większy chaos. Zwiększa się odpowiedzialność jednostki, wyboru trzeba dokonywać indywidualnie i samemu również ponosić odpowiedzialność za jego konsekwencje. Te wszystkie czynniki powodują, że współcześnie mamy wiele modeli rodziny. Istnieją rodziny oparte na związkach formalnych, choć w nich często zarówno kobieta, jak i mężczyzna pracują zawodowo. Pojawiają się rodziny oparte wyłącznie na więziach nieformalnych.Obserwujemy również tzw. rodziny patchworkowe, w których małżeństwo po rozwodzie utrzymuje relacje z dotychczasowymi bliskimi, budując jednocześnie nową rodzinę, w której mogą pojawić się dzieci z kilku związków. Coraz częściej mamy również do czynienia z rodzicami samotnie wychowującymi dzieci, który również tworzy odrębny model.Każda rodzina jest inna i wypracowuje swoją indywidualną formę, na którą wpływ mają tworzące ją osoby oraz warunki zewnętrzne.